Πρόβλημα με τα εμβόλια για την Covid-19 που δεν μπορούν να απορροφηθούν

Σε μείζον θέμα εξελίσσεται για τα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης  η παραλαβή εμβολίων που δεν μπορούν να απορροφηθούν. Κατά την ομιλία του στο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας ΕΕ ο Υπουργός Υγείας κ. Θάνος Πλεύρης  ανέφερε πως στις πρώτες φάσεις της πανδημίας, και δεδομένου ότι η εξέλιξη της πανδημίας ήταν άγνωστη, πρώτιστο μέλημα όλων των Κρατών-Μελών ήταν να προμηθευτούν ικανές ποσότητες εμβολίων, ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους αλλά και να συμβάλουν στην παγκόσμια προσπάθεια για εμβολιασμό, μέσω του διαμοιρασμού των εμβολίων. Προσέθεσε δε, πως η πίεση που ασκήθηκε στις εταιρείες κατά το άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Υγείας τον Σεπτέμβριος 2022, όπου συζητήθηκε το πρόβλημα των ποσοτήτων εμβολίων που πλεονάζουν, είχε θετική έκβαση καθώς διασφαλίστηκε η παράδοση μόνο των νεότερων αναβαθμισμένων εμβολίων, ενώ δημιουργήθηκε και μηχανισμός κεντρικής αποθήκευσης (central warehouse) που προσφέρει χρονικά περιορισμένη αποθήκευση εμβολίων.

Παρόλα αυτά όμως ο Υπουργός επεσήμανε ότι το συνολικό πρόβλημα δεν έχει επιλυθεί και αποτελεί μείζον θέμα για τα Κράτη Μέλη να παραλαμβάνουν εμβόλια τα οποία δεν μπορούν να απορροφήσουν με ό,τι αυτό συνεπάγεται, δηλαδή να πληρώνουμε για να καταστρέφουμε εμβόλια, διότι αυτό θέτει σε γενικότερο κίνδυνο την εμβολιαστική στρατηγική και την πίστη των πολιτών στον εμβολιασμό.

Για το λόγο αυτό ο κ. Πλεύρης χαιρέτισε τις συζητήσεις με τις εταιρείες για την επίλυσή του προβλήματος στο πλαίσιο του Steering Board και τόνισε ότι τα Κράτη-Μέλη θα πρέπει να είναι έτοιμα να εξετάσουν όλες τις πρόσφορες λύσεις για την οριστική διευθέτηση του ζητήματος, όπως τη χρονική μετάθεση των παραγγελιών συνοδευόμενη όμως με τη δραστική μείωση των ποσοτήτων, ακόμη και ακύρωση μέρους αυτών. Ο Υπουργός υπογράμμισε ότι μέχρι την επίτευξη οριστικής συμφωνίας με την αρμόδια Επιτροπή πρέπει να σταματήσουν οι παραδόσεις των εμβολίων τουλάχιστον για τις αρχές του χρόνου.

Όσον αφορά τη δωρεά εμβολίων σε τρίτες χώρες, ο κ. Πλεύρης προέτρεψε την Επιτροπή να συνεχίσει τις συζητήσεις με την GAVI (Παγκόσμια Συμμαχία για τα Εμβόλια και την Ανοσοποίηση) αλλά και με τις γειτονικές χώρες της ΕΕ, προκειμένου να απορροφήσει όσο το δυνατόν περισσότερα από τα πλεονάσματα της ΕΕ, δηλώνοντας ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να συμβάλει δωρίζοντας εμβόλια στις τρίτες χώρες.

Για τις μελλοντικές συμβάσεις προμήθειας, ο κ. Πλεύρης τόνισε πως είναι απαραίτητο να αξιολογηθεί, από την άποψη της δημόσιας υγείας, η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών, το μοντέλο πληρωμής, οι τιμές και οι ρήτρες των συμβάσεων. Υπογράμμισε ότι σε κάθε περίπτωση στα μελλοντικά συμβόλαια θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται μεγαλύτερη ευελιξία για τα Κράτη Μέλη ώστε να παραλαμβάνουν τις ποσότητες που πραγματικά χρειάζονται.

Τέλος, ο Υπουργός επεσήμανε πως η στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19 επέτρεψε στα Κράτη-Μέλη να σώσουν ζωές πολιτών προστατεύοντας των πληθυσμό τους και για το λόγο αυτό η προστιθέμενη αξία τους είναι αδιαμφισβήτητα τεράστια. Υπογράμμισε πως σαφώς υπάρχουν προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπισθούν, αλλά αυτό θα είναι εφικτό μόνο εάν οι 27 συνεχίσουν ενωμένοι με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την προσπάθειά τους για να επιτύχουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Σε αντίθετη περίπτωση, όπου τα Κράτη-Μέλη δράσουν μεμονωμένα, δεν θα είναι σε θέση να ανακτήσουν την τωρινή διαπραγματευτική τους δύναμη έναντι των εταιρειών εμβολίων και να εξασφαλίσουν ικανοποιητικές λύσεις και για τις δύο πλευρές. Ως εκ τούτου, τόνισε πως είναι υψίστης σημασίας για τα Κράτη-Μέλη να συνεχίσουν να ενώνουν τις προσπάθειές τους με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να επιτύχουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τους πολίτες της ΕΕ.