Το 78% των ατόμων με αναπηρία μειώνει βασικές ανάγκες διαβίωσης για να καλύψει τις δαπάνες υγείας

Η 3η Δεκεμβρίου έχει οριστεί ως Εθνική αλλά και Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία. Είναι ημέρα ευαισθητοποίησης, αφύπνισης, κινητοποίησης και διεκδίκησης του βασικού και αναφαίρετου δικαιώματος όλων των αναπήρων και χρονίως πασχόντων σε μία αξιοπρεπή και ισότιμη διαβίωση.

Με αφορμή την φετινή διεθνή ημέρα η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) παρουσίασε την πρώτη μεγάλη πανελλαδική έρευνα με θέμα την πρόσβαση στην Υγεία των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες ή σπάνιες παθήσεις. Τα πορίσματα της έρευνας αποτυπώνουν τα πολύ σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην Ελλάδα αυτές οι κατηγορίες ασθενών κατά την διαχείριση των θεμάτων της υγείας τους. Ειδικότερα:

• Το 78% των ερωτηθέντων ατόμων με αναπηρία ή χρόνια/ σπάνια πάθηση έχει μειώσει δαπάνες για την κάλυψη των βασικών αναγκών διαβίωσης, όπως δαπάνες για τρόφιμα ή ρούχα, ώστε να καλύψει τις ανελαστικές ανάγκες της υγείας του. Το ποσοστό ατόμων με σοβαρή οικονομική επιβάρυνση από το κόστος της υγείας σε βάρος βασικών αναγκών διαβίωσης σχετίζεται αντιστρόφως ανάλογα με το επίπεδο του εισοδήματος και είναι αυξημένο στις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες.
• Το 31% των ατόμων με αναπηρία/χρόνια/σπάνια πάθηση αντιμετώπισαν μεγάλη δυσκολία να λάβουν τις υπηρεσίες υγείας που χρειάστηκαν τα τελευταία δύο χρόνια.
• Σημαντικό τμήμα των ατόμων με αναπηρία/χρόνια/σπάνια πάθηση αναφέρουν ότι στερήθηκαν τουλάχιστον μία φορά:

  • 34% των ερωτηθέντων φάρμακα ή άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα,

  • 33% των ερωτηθέντων υπηρεσίες αποκατάστασης  και
  • 30% των ερωτηθέντων υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
• Το 43% των ατόμων με αναπηρία/χρόνια/σπάνια πάθηση βρέθηκε να στερείται αναγκαίας οδοντιατρικής φροντίδας,
• Το 40% χρειάστηκε στερήθηκε διαγνωστικές εξετάσεις που δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει
• Το 39,5% δεν είχε πρόσβαση τουλάχιστον μία φορά σε αναγκαία ιατρική εξέταση ή θεραπεία κατά τα τελευταία δύο χρόνια.
• Σχετικά με τις Δημόσιες δομές υγείας: Μόλις 3 στους 10 ερωτηθέντες χαρακτηρίζουν ως καλό ή πολύ καλό το επίπεδο προσβασιμότητας.
• Τα μεγαλύτερα ποσοστά αρνητικών κρίσεων για το επίπεδο προσβασιμότητας των δημόσιων νοσοκομείων καταγράφηκαν από τα άτομα με εγκεφαλική παράλυση, σπάνιες παθήσεις, νευρολογικά νοσήματα, ρευματικά νοσήματα, τύφλωση, νευρομυϊκές παθήσεις και κινητική αναπηρία.
• Σχετικά με τον ΕΟΠΥΥ: Η γενική εικόνα που προκύπτει από τις αξιολογήσεις των διαφόρων κατηγοριών παροχών και υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ καταδεικνύει χαμηλά ποσοστά ικανοποίησης στην πλειονότητα των παραμέτρων που αξιολογήθηκαν. Ο γενικός μέσος όρος αξιολόγησης των παροχών και υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ βρίσκεται στο 5,2/10.
• Σχετικά με την Νοσοκομειακή περίθαλψη: Η μέση τιμή αξιολόγησης για το σύνολο των παραμέτρων της νοσοκομειακής περίθαλψης που αξιολογήθηκαν είναι το 4,7/10. Μεγαλύτερη ικανοποίηση εκφράστηκε για την παράμετρο που αφορά στην αντιμετώπιση από το προσωπικό, με τρόπο που να σέβεται την αξιοπρέπεια, την ατομικότητα και την ιδιωτικότητα των νοσηλευόμενων. Η συγκεκριμένη παράμετρος βαθμολογήθηκε θετικά με μέσο όρο 6,34/10 των ερωτηθέντων.

Καθόλου ή ελάχιστα ικανοποιημένοι βρέθηκαν να είναι οι συμμετέχοντες ιδιαίτερα από:

• Τον χρόνο αναμονής στα τμήματα επειγόντων περιστατικών (ΤΕΠ), με το 56,5% να εκφράζει ικανοποίηση από 1 έως 3.
• Την επάρκεια ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, με το 55% να εκφράζει ικανοποίηση από 1 έως 3.
• Την επάρκεια υλικού φροντίδας νοσηλευομένων ασθενών (κλινοσκεπάσματα κ.λπ.) με το 48,4% να εκφράζει ικανοποίηση από 1 έως 3.
• Σχετικά με τη διαθεσιμότητα εξειδικευμένων και οργανωμένων κέντρων διάγνωσης, παρακολούθησης, διαχείρισης και θεραπείας, που να καλύπτουν τις εξειδικευμένες ανάγκες της πάθησης, το γενικό ποσοστό των αρκετά και πολύ ικανοποιημένων υπολογίστηκε σε 38%.
• Σχετικά με τον Προσωπικό Γιατρό: Σε περίπτωση που χρειάστηκαν να απευθυνθούν σε κάποιον πάροχο υπηρεσιών υγείας για να εξεταστούν ή/και να λάβουν ιατρική συμβουλή για κάποιο όχι οξύ ή επείγον πρόβλημα υγείας που αντιμετώπισαν, μόνο οι μισοί από τους υπαχθέντες στο θεσμό του προσωπικού γιατρού, απευθύνθηκαν σε αυτόν/ην.

Αναφερόμενος στην έρευνα ο Πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ, κ. Ιωάννης Βαρδακαστάνης, τόνισε τη μεγάλη σημασία που έχουν οι επιστημονικές μελέτες σχετικά με την αναπηρία και τη χρόνια και σπάνια πάθηση στη χώρα, καθώς παρουσιάζουν σημαντικά στοιχεία και φέρνουν την Πολιτεία προ των ευθυνών της. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Τα αναλυτικά αποτελέσματα και συμπεράσματα της έρευνας που προέκυψαν από και για καθεμία και κάθε έναν από εμάς θα αποτελέσουν το κύριο συλλογικό εργαλείο για τον σχεδιασμό πολιτικών και τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας, πάντα με γνώμονα την κεφαλαιώδη αρχή “Τίποτα χωρίς εμάς”. Με αυτή την έρευνα θέλαμε να βοηθήσουμε να γίνουν πιο κατανοητές οι θέσεις του αναπηρικού κινήματος, να βοηθήσουμε να δοθούν λύσεις πιο φιλικές και πιο κοντά στις ανάγκες του κόσμου που εκπροσωπούμε».

Η ερευνητική ομάδα που διεξήγαγε την έρευνα:

• Νεκταρία Αποστολάκη, Υπεύθυνη Έργου Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της ΕΣΑμεΑ, επιστημονικό στέλεχος ΕΣΑμεΑ,
• Εβελίνα Καλλιμάνη, αναπληρώτρια διευθύντρια Ινστιτούτου ΕΣΑμεΑ, επιστημονικό στέλεχος ΕΣΑμεΑ,
• Φανή Προβή, Επιστημονική Υπεύθυνη Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της ΕΣΑμεΑ, επιστημονικό στέλεχος ΕΣΑμεΑ,
• Δρ. Αντωνία Παυλή, κύρια ερευνήτρια Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της ΕΣΑμεΑ, επιστημονικό στέλεχος ΕΣΑμεΑ.