Φυματίωση, μία νόσος από τα παλιά που όμως δεν ανήκει στο παρελθόν!

H φυματίωση ήταν και παραμένει ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας που προκαλεί σοβαρή ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα. Μάλιστα, κατά την αποδρομή της πανδημίας COVID-19, η διασπορά της νόσου παρουσιάζει διεθνώς νέα αυξητική τάση εντείνοντας ακόμη περισσότερο τον προβληματισμό.

Η αύξηση του κινδύνου της φυματίωσης καταγράφεται και στα στοιχεία που ανακοίνωσε ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, με αφορμή την 24 Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα Φυματίωσης.

Στην Ελλάδα για το διάστημα 2004-2019, δηλαδή προ της πανδημίας COVID-19, με βάση το σύστημα υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων, καταγράφονταν ετησίως κατά μέσο όρο 570 περιπτώσεις ενεργού φυματίωσης, δηλαδή στους 100.000 πολίτες εμφανίζονταν 5,2 κρούσματα. Ωστόσο, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι δεν δηλώνονταν όλα τα κρούσματα, η πραγματική επίπτωση της φυματίωσης στην Ελλάδα υπολογίζεται μεγαλύτερη.

Η διαχρονική τάση στον ετήσιο συνολικό αριθμό κρουσμάτων ενεργού φυματίωσης  παραμένει πτωτική στο γενικό πληθυσμό, αλλά σταθερά ανοδική μεταξύ των αλλοδαπών και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, όπως στους διαμένοντες σε δομές φιλοξενίας, στους ηλικιωμένους και τους ασθενείς με ανοσοκαταστολή. Όσον αφορά τον αριθμό των κρουσμάτων σε Έλληνες, η ηλικιακή ομάδα με τον  υψηλότερο επιπολασμό είναι αυτή των ατόμων >65 ετών.

Ιδιαίτερα ανησυχητικό παραμένει το γεγονός ότι με την αποδρομή της πανδημίας COVID-19 καταγράφεται σημαντική αύξηση των μεταδοτικότερων μορφών φυματίωσης (εκτεταμένη πνευμονική φυματίωση, παρουσία σπηλαίου στους πνεύμονες).

Μέτρα για να περιοριστεί η διασπορά της νόσου

Μεταξύ των συνδυασμένων παρεμβάσεων, που απαιτούνται για την ανάσχεση της ανάδυσης της φυματίωσης είναι:

• Η απρόσκοπτη πρόσβαση στην κατάλληλη αντιφυματική αγωγή η οποία είναι αναγκαία για τη θεραπεία των πασχόντων και για την πρόληψη της διασποράς της φυματίωσης στην κοινότητα.
• Η ολοκλήρωση της αντιφυματικής αγωγής από τους ασθενείς. Η διακοπή της,  ελλοχεύει κινδύνους για την υποτροπή της μεταδοτικής νόσου και την ανάπτυξη αντοχής στα βασικά αντιφυματικά φάρμακα.
• Επανασυγκρότηση των δράσεων Δημόσιας Υγείας για την ανάσχεση της φυματίωσης, με πρώτο βήμα τη διασφάλιση της ολοκληρωμένης θεραπευτικής αντιμετώπισης των κρουσμάτων.